Czy dziecko może chorować na depresję? Objawy depresji u nastolatka

Czy dziecko może zachorować na depresję?

Oczywiście, że tak. W aktualnie obowiązującej klasyfikacji chorób objawiających się zaburzeniami nastroju istnieje podział na zaburzenia nastroju jednobiegunowe oraz dwubiegunowe. W każdym z nich jednym z elementów jest depresja. Kiedy mówimy “mam depresję” mamy na myśli odczuwany smutek, frustrację czy zniechęcenie. Jednak depresja jako choroba jest czymś znacznie więcej, towarzyszą jej także zaburzenia somatyczne a samo obniżenie nastroju trwa minimum kilka miesięcy.

Przyczyn depresji u dzieci może być kilka: predyspozycje rodzinne, jeśli w rodzinie występowały osoby chorujące na depresję to zwiększa się ryzyko jej wystąpienia u najmłodszego pokolenia, czynniki genetyczne, osobowe, pewne typy osobowości są bardziej podatne na depresję oraz silny, długotrwały stres. Szczególnie stresogenne są konflikty między rodzicami, śmierć bliskiej osoby, przemoc i zaniedbywanie przez rodziców.

Objawy depresji u dzieci i nastolatków

Występuje cały szereg objawów, które klasyfikujemy jako objawy depresji. Należą do nich:

·       drażliwość

·       niezdolność do odczuwania przyjemności

·       irytacja, lęk

·       pobudzenie lub opóźnienie reakcji psychomotorycznych

·       zmęczenie

·       zaburzenia snu

·       bóle brzucha i głowy bez odchyleń w badaniach diagnostycznych

·       utrata apetytu lub objadanie się

·       zmiany nastroju w ciągu dnia (rano najgorsze samopoczucie)

·       negatywna ocenia świata i lęki związane z przyszłością, widzenie przyszłości jedynie w “czarnych barwach”

·       negatywna, niska samoocena

·       myśli samobójcze

·       nieumiejętność podejmowania decyzji

U dzieci i nastolatków występuje zwykle depresja przewlekła, która nie mija z wiekiem. Szacuje się, że nawet 70% osób, które doświadczyły depresji w dzieciństwie, będzie ją przeżywać także jako osoby dorosłe.

Rozpoznania depresji dokonuje psycholog lub psychiatra na podstawie zebranego wywiadu i przeprowadzonych testów. Istnieje kilka rodzajów testów, które pomagają postawić diagnozę, badany pacjent udziela odpowiedzi: czasem, często, zawsze na konkretne pytania.

Leczenie depresji

Istotne w leczeniu jest ustalenie wszystkich czynników, które ją wywołały oraz czynników współistniejących. Leczenie odbywa się za pomocą psychoterapii: indywidualnej, grupowej lub rodzinnej. Szczególne znaczenie w przypadku dzieci ma ta ostatnia forma. Bardzo ważne jest tutaj zaangażowanie rodziców, bo sytuacja rodzinna zwykle ma istotny wpływ na przebieg choroby.

W ostrym przebiegu depresji również u dzieci, tak jak i u dorosłych, stosuje się farmakoterapię pod opieką lekarza psychiatry. Rokowania są różne, zależą od stopnia depresji, czynników, które ją wywołały. Depresja sytuacyjna np. związana ze śmiercią bliskiej osoby ma mniejsze szanse powtórzenia się w życiu dorosłym.

Zapobieganie depresji

Podstawą jest dobra relacja z dzieckiem, otwarta komunikacja, budowanie zaufania przez całe dzieciństwo. Interesowanie się tym, co się dzieje w środowisku rówieśniczym dziecka, ale bez “przesłuchiwania”, a jedynie życzliwe towarzyszenie. Kontrolowanie życia wirtualnego dziecka, rozmawianie o zagrożeniach z nim związanych, zapewnianie dziecka, że zawsze może liczyć na wsparcie rodziców. Budowanie pozytywnego obrazu siebie u dziecka od najmłodszych lat. Niewywieranie presji na oceny szkolne, ochrona przed “wyścigiem szczurów”. Pozwalanie dziecku na realizowanie własnych pasji i hobby. I przede wszystkim – zgłoszenie się do specjalistów po pomoc, jeśli depresja jednak się pojawi.